Dziś wklejam fragment przyrodniczej książki Jacka Karczewskiego "Noc sów. Opowieści z lasu" (Wydawnictwo Poznańskie, 2020). Pod spodem tradycyjne zadania dla Ucznia. Miłej lektury!
 |
| Sowa w zoo wrocławskim |
"Pouczający eksperyment przeprowadzono w pewnej kalifornijskiej winnicy, którą upatrzyły sobie goffery (Geomyidae). Mocno zbudowane i bardzo płodne gryzonie z zapałem toczyły w ziemi kilometry korytarzy, podjadając sobie korzonki winorośli. Na ich zwalczanie wydawano wielkie pieniądze, ale i tak była to walka z wiatrakami, bo na miejsce wytrutych stad szybko przychodziły nowe. Tymczasem stężenie trucizny w glebie stale rosło, aż zaczęło zagrażać produkcji i jakości wina, nie mówiąc o tym, że pozbawiło winnicę jakiegokolwiek życia. Jej właściciele zmuszeni byli poszukać innych sposobów i przy okazji postanowili sprawdzić, co się bardziej opłaca: tradycyjna trutka na szczury na bazie strychniny (!) czy całkowicie ekologiczne płomykówki? Na powierzchni ponad 40 hektarów wytyczono specjalny transekt, gdzie z myślą o sowach rozstawiono 25 skrzynek lęgowych. Już w pierwszym sezonie ptaki zajęły 18 z nich i wyprowadziły łącznie 66 młodych. Przy bardzo oszczędnym założeniu, że każdy dorosły zjadał dziennie jednego goffera, a każdy młody 2, wyliczono, że tylko w pierwszym roku eksperymentu płomykówki złowiły co najmniej 9576 gryzoni. W kolejnym, gdy zamieszkane były wszystkie budki - 15204. Dzięki sowom walka ze "szkodnikami" w pierwszym roku kosztowała 0,24 dolara w przeliczeniu na jednego gryzonia, a w kolejnych była bezkosztowa. Raz na zawsze rozwiązano problem gofferów i zaprzestano wylewania do winnicy hektolitrów trucizny."
 |
| Sowy we wrocławskim ogrodzie zoologicznym |
Zadania dla Ucznia:
1. Jak szkodziły uprawie winorośli i okolicznej przyrodzie goffery i środki do ich zwalczania?
2. Na czym polegał ekologiczny sposób zwalczania gryzoni opisany w tekście i jakie przyniósł efekty?
3. Narysuj wykres słupkowy przedstawiający zmiany w ilości gofferów zjadanych przez sowy w kolejnych dwóch sezonach lęgowych.
4. Jak uważasz - czy opisany sposób zwalczania szkodników sprawdziłby się również w Polsce? Dowiedz się, jaka jest dieta płomykówek w naszym kraju i zaproponuj jakiego rodzaju uprawy mogłyby chronić te ptaki. Jeśli nie masz dostępu do cytowanej książki poszukaj w innych źródłach.
5. W Polsce mieszka obecnie 1000-1500 par płomykówek, a ich ilość stale spada z powodu braku miejsc do gniazdowania, wzrostu liczby wypadków spowodowanych bliskością cywilizacji i zatruć ptaków środkami ochrony roślin. Zaproponuj jak najwięcej działań, które może podjąć człowiek, aby pomóc temu gatunkowi przetrwać w naszej Ojczyźnie.
6. Wyszukaj informacje o innych gatunkach sów występujących w Polsce. Dowiedz się czym się żywią. Uzyskane informacje zapisz w postaci tabeli.
