niedziela, 12 czerwca 2011

Dziki bez czarny - wizytówka rośliny

1. Nazwa gatunkowa: dziki bez czarny

2. Nazwa łacińska: Sambucus nigra L.

3. Roślina drzewiasta, wieloletnia, krzew osiągający wysokość 3-10 metrów.


4. Kwiaty: drobne, kremowo-białe, pachnące, zebrane w kwiatostany - baldachy.



5. Liście: pierzasto, nieparzyście złożone, każdy z 3-7 jajowatych listków.


6. Owoce: o średnicy ok. 0,6 cm, kuliste, błyszczące, czarnofioletowe pestkowce, dojrzewają w lipcu-sierpniu

7. Praktyczne zastosowanie organów rośliny:
a) suszone kwiaty stosuje się jako lek napotny i przeciwgorączkowy, moczopędny, używane są do przepłukiwań w stanach zapalnych oczu i gardła, można z nich zrobić nalewkę i wino, a także usmażyć w cieście naleśnikowym i zjeść posypane cukrem-pudrem.
b) Owoce: zawierają witaminy A, B i C, można z nich robić konfitury i soki dodawane do herbaty lub wzbogacać nimi wina domowej produkcji (nadają mu piękny czerwony kolor). Mają właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne.
c) Młode łodygi zawierają wewnątrz rdzeń podobny do waty, starsze są puste w środku i można z nich zrobić gwizdek lub fujarkę.



8. Ciekawostki:
Soku z owoców używały niegdyś dziewczęta wiejskie do malowania brwi i rzęs na czarno. 
Odwar z owoców bzu czarnego barwi jedwab na kolor oliwkowy. 
We wszystkich częściach świeżej rośliny występuje substancja zwana sambunigryną powodująca uczucie mdłości i wymioty. Rozkłada się ona podczas suszenia i gotowania, więc spożywanie przetworów z bzu jest bezpieczne. 

Bibliografia:
Górnicka J., Apteka natury, tom II, Agencja Wydawnicza "Comes", Warszawa, 1992
Mowszowicz J., Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1985
strona internetowa: http://pl.wikipedia.org/wiki/Bez_czarny

Zadanie dla uczniów:
Na podstawie podanego wzoru wykonaj na kartce formatu A4 (jednostronnie) wizytówkę jednej z następujących roślin: dzika róża, głóg, tarnina, jarzębina, kasztanowiec, babka lancetowata, rumianek pospolity, mniszek lekarski, pokrzywa, mięta, tatarak. Wizytówkę wzbogać fotografią, wiernym rysunkiem lub zasuszonym egzemplarzem rośliny (lub jej organów). Uwaga! W punkcie 3. podaj czy opisywana roślina jest rośliną drzewiastą czy zielną, jednoroczną czy wieloletnią. W punkcie 7 możesz podać praktyczne wykorzystanie innych niż podane w przykładzie organów roślinnych, np. korzeni.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz