poniedziałek, 7 czerwca 2021

Zakupologia ekologiczna

Nie jest łatwo o świadomy wybór w czasie zakupów, gdy się ma w swojej okolicy jedyny słuszny sklep. Po prostu nie ma w nim innych jaj, niż te z chowu klatkowego. Ale gdy trafią Wam się zakupy w jakiejś Biedronce czy Kauflandzie - można wybierać. A wybór jest prosty.

Chodzi o to, aby jak najmniej szkodzić planecie. Wesprzeć organizacje i handlowców, którzy wyróżniają się pozytywnym działaniem na rzecz środowiska. CODZIENNE DECYZJE POJEDYNCZYCH LUDZI mają znaczenie. I nie pozwól sobie wmówić, że jest inaczej.

Czego szukamy na opakowaniach?

 


Ten znaczek informuje, że ryba, którą jemy została złowiona w miejscu, w którym ryb tego gatunku jest jeszcze sporo, że do jej odłowów nie używa się sieci, które mogą powodować śmierć innych zwierząt, np. delfinów, fok. To bardzo ważne. Wyobraź sobie, że delfin, który jest rybożerny, traktowany jest przez "typowych" rybaków, jak szkodnik, który wyjada im połowy. Uważają, że należy go zabić i robią to. Odechciewa się jeść ryby w ogóle, gdy się wie, o czymś takim. Dać zarobić takim ludziom? Nie!

 


Ten obrazek pokazuje, że hodowla rośliny tkwiącej w opakowaniu jest przyjazna lasom deszczowym, czyli np. do uprawy tej kawy, czy tych bananów nie wycina się dżungli. Zawsze to jakaś pociecha, nawet gdy uświadomimy sobie, że ta kawa i te banany przybyły samolotem z innej półkuli, a spaliny z niego zatruły nam atmosferę. Produkcja kawy, kakao, bananów, awokado i innych egzotycznych owoców jest bardzo kosztowna, zużywa mnóstwo wody, dlatego warto je traktować, jak dobra luksusowe i jak najczęściej wybierać to, co wyhodowano w Polsce (a najlepiej, jak najbliżej).

 

Ten znaczek informuje o tym, że ludzie, którzy pracują przy uprawach danej rośliny (np. kakao, kawy, bananów itpd.) dostają za swoją pracę wynagrodzenie, z którego mogą utrzymać swoje rodziny. Większość wielkich plantacji w ubogich krajach wykorzystuje pracę dzieci, które nie mają szansy w ogóle chodzić do szkoły, czasem nie płaci się pracownikom WCALE (dostają jedzenie i mają gdzie spać i się umyć i koniec), często nie dba się o bezpieczeństwo ludzi na plantacji - opryskują pomarańcze środkami grzybobójczymi, pestycydami, sztucznymi nawozami i bardzo chorują, na skutek zetknięcia się z tymi szkodliwymi chemikaliami. Znaczek Fair Trade oznacza, że w tej firmie dba się o pracowników, dobrze się im płaci i nie zatrudnia się dzieci.


 Znaczek Ecolabel informuje o tym, że produkt w danym opakowaniu został wyprodukowany ze składników, które po wylaniu do kanalizacji, ścieków, rzeki - nie spowodują zatrucia środowiska. Producent troszczy się również zwykle o zapakowanie produktu w papier, a nie plastik (nie zawsze jest to możliwe, bo do kartonu płynu nie wlejesz). Produkty te zwykle również są zdrowsze dla użytkowników, np. mniej szkodzą (albo wcale) alergikom.

Poniżej jeszcze inne oznakowania na produktach. Spróbuj samodzielnie wyjaśnić, o czym informują: 




Jeśli kupujemy ciastka, czekoladę czy inne słodycze wybieramy tylko te BEZ OLEJU PALMOWEGO. Palma oleista sadzona jest w regionach występowania najrzadszych gatunków, np. orangutanów. Jej uprawy zabierają  tym zwierzętom dom. Jest oczywiście tania i olej palmowy wtyka się wszędzie, ale jest on w produktach spożywczych bardzo często utwardzony, czyli tak przekształcony, aby nie był lejący się (jak to oleje mają w zwyczaju). Utwardzenie oleju sprawia, że staje się on chorobotwórczy (witaj raku!) i jeść go nie wolno. Producenci wykorzystują nieświadomość klientów w tej materii. Słodycze z olejem palmowym odłóż w sklepie na półkę. 

Nie kupujmy napojów w plastikowych butelkach. To bujda, że firmy produkujące butelkowaną wodę działają pozytywnie na rzecz środowiska - tak właśnie o sobie piszą. Kiedy tylko można pijmy wodę z kranu (można ją przegotować lub przefiltrować). Butelki szklane są słuszniejsze (zastanów się dlaczego...), ale są cięższe i mogą się stłuc. Stalowy bidon też jest ciężki i nie widać w nim płynu w środku, a poza tym bywa dość drogi. Uczeń jest zdany na plastikową butelkę w szkolnym plecaku, ale najlepiej wybrać wielorazową, przynajmniej kilaka razy napełnić "domowym" napojem przed wyrzuceniem, wyrzucać ją zawsze do pojemników do recyklingu, zakrętki segregować oddzielnie (wiesz dlaczego?), w żadnym wypadku nie wyrzucać zakręconej butelki (wiesz dlaczego?).

Zamiast baterii paluszków świadomy klient kupuje akumulatorki do wielorazowego ładowania. Co prawda są droższe od zwykłych baterii i jeszcze na dodatek trzeba zainwestować w ładowarkę, ale w ostatecznym rozrachunku wychodzą taniej niż paluszki AA i zużywamy w sumie o wiele mniej toksycznych surowców używanych do produkcji baterii.



O zakupach można pisać długo. Niektórzy producenci ciągle fundują klientom coraz to nowe "zasadzki". Gdy szukam sposobów na dobre zakupy czasem zaglądam do Odśmiecowni.


Zadania dla Uczniów:

1. Zabaw się w detektywa i poszukaj odpowiedzi na wszystkie zaznaczone w tekście pytania "dlaczego". 

2. Przetłumacz na język polski angielskie słówka i zwroty, które pojawiają się na opakowaniach produktów. Wyszukaj jeszcze inne hasła. Możesz z nich wykonać plakat informacyjny na korytarz szkolny:

fair trade

rain forrest

not tested on animals

eco friendly

recyclable

save water

zero waste