Winniczek i spółka

Ślimaki razem z małżami i głowonogami należą do grupy zwierząt zwanej mięczakami. Wszystkie mają miękkie ciało, a wiele z nich wytwarza piękne muszle. U wielu gatunków muszli nie ma wcale, bywają też szczątkowe muszle schowane w ciele.

Spójrzcie na filmik o winniczku:

Łakomczuch z niego, prawda?

Ślimaki są utrapieniem wszystkich właścicieli ogrodów, gdyż potrafią zjeść naprawdę dużo, a gustują szczególnie w młodych, delikatnych liściach, pączkach, warzywach i owocach. W poszukiwaniu pożywienia kierują się głównie węchem i dotykiem - wzrok mają bardzo słaby. Same są ważnym ogniwem łańcuchów pokarmowych - żywią się nimi ropuchy, jaszczurki, liczne ptaki czy jeże.

Winniczek jest pod ochroną, a to oznacza, że nie wolno go zabijać, ani robić mu krzywdy. Inne ślimaki, które łatwo można spotkać w ogrodach to wstężyk ogrodowy (można go również zobaczyć w filmiku obok winniczka) czy pomrów (pomrowik) taki, jak ten poniżej:

Tędy przeszedł ślimak zostawiając ślad ze śluzu

Nad stawem czy rzeką, na płyciźnie, można zauważyć muszle, których właścicielami są żyworodka, błotniarka (na zdjęciu poniżej to ta spiczasta)  lub zatoczek (ten powyżej błotniarki). Rzadko widuje się szczeżuje, gdyż potrzebują bardzo czystej wody.

fot. Małgorzata Pietrzycka, www.tominowo.blogspot.com

Na zdjęciu poniżej zaznaczyłam przykładowe mięczaki bałtyckie, których muszle można znaleźć na plaży:

A oto szczątkowa muszla mątwy (zwana błędnie "kością mątwy"), która za życia zwierzaka pozostaje schowana w ciele. Ja znalazłam ją na plaży nad Morzem Śródziemnym. Hodowcy ptaków częstują nią swoich podopiecznych, gdyż jest bogatym źródłem wapnia.

Zadanie wakacyjne dla ucznia:
Zbierz kolekcję muszli mięczaków. Ustal, które z nich należą do małży, a które do ślimaków (słodko- / słonowodnych lub lądowych). Jak nazywają się te gatunki? Zapisz też miejsce i czas ich znalezienia (np. "w ogródku działkowym na Pilczycach we Wrocławiu"). Niedopuszczalne jest "wyganianie" ślimaka z muszli w celu jej pozyskania!!! Możesz też wyszukać ciekawe informacje o Twoich znaleziskach w Internecie lub bibliotece. Kolekcję z co najmniej 5 różnych muszli wraz z opisem zaprezentujesz na lekcji w szkole.

A to moja kolekcja, która wisi na ścianie (muszle przyklejone klejem polimerowym do antyramek). Bystre oko znajdzie w niej nie tylko muszle mięczaków (kliknąć w celu powiększenia).