Jak zrobić piramidę pokarmową?

Najlepiej zdecydować się na wersję płaską. Wziąć duży kawałek papieru, np. z bloku technicznego A3 (lub większą) i naszkicować na nim, z użyciem linijki i ołówka, trójkąt równoramienny, w którym wydzielimy piętra piramidy. A co na tych piętrach? O tym poniżej.

1. Nie zapomnijcie o tytule: PIRAMIDA ZDROWEGO ŻYWIENIA I AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ (wyraźnie!)

2. Potem szkicujemy trójkąt wg instrukcji ze wstępu. Dzielimy go na 6 pięter o tej samej wysokości.

3. W podstawie umieszczamy piętro aktywności fizycznej, które jest konieczne i obowiązkowe dla każdego, kto chce być zdrowy. Wklejamy lub rysujemy obrazki ludzi uprawiających rozmaite dyscypliny sportowe. Warto pokazać, że wcale nie musi to być coś szczególnie wysiłkowego. Owszem - dźwiganie ciężarów jest ok, ale dla tych mniej ambitnych nawet spacer z psem, wbieganie czy wchodzenie po schodach, poranna gimnastyka są jak najbardziej wskazane.

4. Do wykonania pozostałych pięter najlepiej zdają egzamin gazetki reklamowe z supermarketów. Nad piętrem aktywności fizycznej umieszczamy piętro warzywno-owocowe.Warzywa stanowią 3/4 całej warstwy, a owoce zaledwie 1/4.

5. Mniej ważna, ale jednak istotna dla młodych organizmów, bo dostarczająca energii, jest warstwa węglowodanowa, czyli pieczywo i makarony (oba pełnoziarniste!), kasze i płatki zbożowe. Pamiętajcie: nie nadają się tu płatki zbożowe zawierające cukier czy syrop glukozowo-fruktozowy itpd, żadne tam muszelki, kuleczki kakaowe itpd.

6. Warstwa mleczna to nie tylko mleko i nie tylko krowie. Może być mleko kozie! A jeśli krowie - warto zwrócić swe zainteresowanie w kierunku produktów fermentowanych: kefirów, maślanek, jogurtów oraz rozmaitych serów. Unikamy produktów zawierających dodane konserwanty, mleko w proszku i cukier.

7. Następną warstwę nazwijmy umownie warstwą białkową, choć produkty tu należące są bogate w wiele innych, cennych składników pokarmowych. Zaliczamy do niej warzywa strączkowe, jaja, ryby i mięso (unikamy mięsa czerwonego, a pozostałe mięsa zajadamy w niewielkiej ilości - do 0,5 kg tygodniowo).

8. Ostatnia w piramidzie jest warstwa tłuszczowa, do której zaliczamy tłuszcze roślinne (oleje i oliwy) oraz zwierzęce (masło, smalec). Ważnym źródłem cennych tłuszczów są orzechy (włoskie, laskowe, migdały...). Margaryn i innych tłuszczów utwardzonych tu nie ma.

9. Z prawej strony piramidy począwszy od dołu malujemy/przyklejamy:
- wodę - co najmniej 1,5 l dziennie
- cukier - skreślony!
- kawę (dorośli!) i herbatę oraz napary ziołowe
- przyprawy (pieprz, rozmaryn, lubczyk, kminek, majeranek...)
- sól - skreślamy! (ale nie całkiem, bo też jest potrzebna! Po prostu uważamy, żeby jej nie nadużywać!)
Ta prawa strona piramidy jest czymś w rodzaju jej bocznej ścianki i nie zależy od pięter.

Uwaga! W piramidzie dla dzieci i młodzieży SŁUSZNIE dorysowuje się jeszcze z boku dodatkowe obrazki przypominające o higienicznym trybie życia:
- odpowiedniej ilości snu i wypoczynku
- dbania o zęby
- dbania o prawidłową masę ciała
- ograniczenia przesiadywania przed komputerem/tabletem/telefonem

W piramidzie nie ma:
- słodyczy (choć na pociechę dietetycy polecają czekoladę gorzką zawierającą co najmniej 70% kakao oraz suszone owoce zawierające naturalnie występujące cukry: daktyle, rodzynki, morele, figi...)
- alkoholu
- pokarmów typu fast-food (hamburgery, hot-dogi...)
- napojów gazowanych
- chipsów

Na stronie Instytutu Żywności i Żywienia znajdziecie piramidy aktualne, te, z których wszyscy powinni czerpać natchnienie - na dole strony jest piramida dla dzieci i młodzieży.

Zadania dla Uczniów:

1. Zbierz i wypisz w punktach wszystkie powody dla których słodycze są niezdrowe. Które z tych powodów dla Ciebie są najważniejsze?

2. Wymień warzywa strączkowe. Dowiedz się, jakie są ważne sposoby przygotowywania ich do spożycia. Jakie, poza białkami, cenne składniki pokarmowe w nich występują?

3. Jakie mięso nazywamy czerwonym, a które białym? Dlaczego nie powinno się jadać mięsa czerwonego?

4. Dlaczego powinno się unikać jedzenia:
- oleju palmowego
- tuńczyków i halibutów
- coca-coli
- białego pieczywa
- margaryny

5. Jakie są zasady przechowywania tłuszczów? Co to jest jełczenie masła?